Μιχάλης Ηλιάδης: Το «Δόγμα» των ιδιωτικοποιήσεων και η πορεία στο χάος

Είναι γνωστό ότι η παγκόσμια οικονομία σήμερα βασίζεται στον Νεοφιλελευθερισμό, βασικό δόγμα του οποίου είναι η ελάχιστη κρατική παρέμβαση, συνεπώς η προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων.

Κοινωνικό όφελος προκύπτει από τις ιδιωτικοποιήσεις, μόνο όταν οι Δημόσιες και Δημοτικές επιχειρήσεις δεν λειτουργούν ούτε διοικούνται με το σωστό τρόπο. Και το κοινωνικό όφελος αυτό πρέπει να εννοηθεί μόνο ως περιορισμός της κρατικής ζημιάς.

Στην Ελλάδα είναι λανθασμένος ο τρόπος διοίκησης και λειτουργίας αυτών των επιχειρήσεων, πράγμα που οφείλεται σε πολύμορφες στρεβλώσεις οι οποίες έχουν βασικές αιτίες την κομματοκρατία και τον «αρρωστημένο» συνδικαλισμό. Η πρώτη, δημιουργεί μεταξύ άλλων, αναξιοκρατία, διαφθορά, κακοδιαχείριση και ατιμωρησία. Ο δεύτερος σύρεται συνήθως, στο άρμα στενών κομματικών αλλά και συντεχνιακών συμφερόντων και προσωπικών φιλοδοξιών. Οι δε εκπρόσωποί του, σε πάμπολλες περιπτώσεις, λειτουργούν ως «κράτος εν κράτει», έχοντας αποκτήσει μία ιδιοκτησιακή αντίληψη για την επιχείρηση.

Το γεγονός της μη εύρυθμης λειτουργίας των Δημόσιων και Δημοτικών επιχειρήσεων και  ιδιαιτέρως αυτή την περίοδο, η ανάγκη να συμμαζευτεί το οικονομικό τους «ξεχαρβάλωμα» και να γίνουν αυτές αποδοτικές, αναπόφευκτα οδηγεί τον απλό πολίτη σε σκέψεις για την ιδιωτικοποίησή τους. Σκέψεις που ενισχύονται, για ευνόητους λόγους, από την εσκεμμένη επιχειρηματολογία πολιτικών προσώπων, αλλά και άλλων τάχα ειδικών των ΜΜΕ.

Είναι άκρως απαραίτητες άμεσες παρεμβάσεις, διοικητικές και νομοθετικές, ώστε να επέλθει εξορθολογισμός στην λειτουργία τους, απεξάρτηση από την κομματοκρατία και τον καταστρεπτικό συνδικαλισμό. Αυτά και όσα ακόμη απαιτούνται, είναι προφανές, ότι δεν μπορεί να τα διαμορφώσει το ανίκανο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα της Χώρας, που στηρίζεται στη διαπλοκή και είναι αυτό που δημιούργησε και ανέχτηκε τις ανωτέρω στρεβλώσεις. Μονάχα υγιείς πολιτικές δυνάμεις, όπως η «ΚΟΙΝΩΝΙΑ», οι οποίες εδράζουν τις αρχές τους σε αιώνιες και αναλλοίωτες αξίες και αδιαφορούν για το όποιο πολιτικό κόστος, μπροστά στο όφελος του κοινωνικού συνόλου, μπορούν να δρομολογήσουν ευεργετικές εξελίξεις.

Απεναντίας, το υπάρχον πολιτικό κατεστημένο και ιδιαιτέρως ο κυβερνητικός σχηματισμός, αγκυλωμένος στις ιδεοληψίες του, αλλά και πειθαρχώντας στις εντολές της Τρόικας, ετοιμάζεται να ιδιωτικοποιήσει ένα πλήθος Δημοσίων επιχειρήσεων, με στόχο τη μείωση του Δημοσίου χρέους. Προβάλλει δε σαν μονόδρομο την επιλογή αυτή μέσω των ΜΜΕ.

Όμως οι ιδιωτικοποιήσεις σε περίοδο ύφεσης, όπου έχει καταρρεύσει η αξία των επιχειρήσεων είναι ασύμφορη. Επίσης, η ιδιωτικοποίηση μιας κερδοφόρου επιχειρήσεως σε ξένους φορείς, αποφέρει ένα τίμημα στο Δημόσιο – ιδιαίτερα χαμηλό σήμερα – το στερεί όμως από τα κέρδη των επομένων ετών. Δηλαδή έχουμε απλά προσωρινή μείωση του Δημοσίου χρέους. Μια απεγνωσμένη προσπάθεια σαν του ανθρώπου που ξεπουλάει τα πολύτιμα τιμαλφή του για να αντιμετωπίσει έξοδα λίγων ημερών. Είναι λοιπόν ευνόητο πως όταν σταματούν να εισρέουν τα κέρδη των επιχειρήσεων αυτών στο Δημόσιο Ταμείο, αυξάνει το έλλειμμα και η αύξηση αυτή του ελλείμματος, οδηγεί σε νέα χρέη.

Επίσης, πρέπει να μας απασχολήσει ο κοινωνικός, όσο και ο στρατηγικός χαρακτήρα κάποιων επιχειρήσεων.

Η επιμονή λοιπόν της κυβέρνησης στις ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων επιχειρήσεων, δεν οφείλεται στην επιδίωξη καλύτερου Εθνικού συμφέροντος, αλλά  στην πίεση που ασκούν οι δανειστές στους ημέτερους εντολοδόχους, αφού αυτή είναι η απαραίτητη προϋπόθεση της Νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής, της οποίας οι ιδιωτικοποιήσεις αποτελούν «πιστεύω» και δόγμα. Σχεδιάζεται η πώληση των υποδομών για αποπληρωμή χρέους, θυσιάζεται δηλαδή μέρος της μελλοντικής παραγωγικής βάσης της Χώρας για να πληρωθούν οι τόκοι στους «ευεργέτες» μας! Οδηγούμαστε έτσι τελικά, στην εκχώρηση Εθνικού πλούτου, με καταστρεπτικές συνέπειες για το μέλλον της Χώρας για να αποκομίσουν τεράστια οφέλη οι ιδιώτες επενδυτές.

Η απερίγραπτη δυσλειτουργία των Δημόσιων και Δημοτικών επιχειρήσεων δεν είναι συστατικό στοιχείο του δημόσιου χαρακτήρα τους, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία. Είναι αποτέλεσμα της ποικιλότροπης διαφθοράς του ήθους της πολιτικής διακυβέρνησης της Πατρίδος μας και αυτό είναι που χρειάζεται «ολική» επαναφορά μέσω άλλων προσώπων και πολιτικών στη Δημόσια ζωή.

Θα ήθελα να σταθώ λίγο στο θέμα της ιδιωτικοποιήσεως του νερού. Σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2000/60), η ύδρευση συνιστά υπηρεσία κοινής ωφελείας και το νερό δεν αποτελεί εμπορικό προϊόν, αλλά κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται.

Την δεκαετία του 1990, η οικονομική κρίση σε χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης αλλά και της Λατινικής Αμερικής, υπήρξε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για άσκηση πίεσης από την πλευρά των δανειστών, με στόχο την πώληση κρατικής περιουσίας. Πολλές φορές ο δανεισμός των χωρών, έχει ως αντάλλαγμα την ιδιωτικοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των φυσικών πόρων τους, μεταξύ των οποίων και το νερό.

Ποια όμως είναι τα αποτελέσματα από την εμπειρία της ιδιωτικοποίησης του νερού σε Ευρώπη και Λατινική Αμερική. Σημαντική αύξηση της τιμής του νερού, καθώς και ελλιπής συντήρηση των υποδομών και ανύπαρκτες επενδύσεις στην κατασκευή και επέκταση των δικτύων. Είναι πολλές οι περιπτώσεις κινδύνου για τη Δημόσια Υγεία, που προέκυψε μετά την ιδιωτικοποίηση του νερού, σε χώρες όχι μόνο της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής αλλά και της Ευρώπης. Αποτέλεσμα των ανωτέρω, είναι να έχει παγιωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, η τάση της επιστροφής των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στον έλεγχο του Δημοσίου ή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Αυτό που οδήγησε στην τάση αυτή δεν είναι μονάχα τα ανωτέρω φαινόμενα, ούτε απλά η λογική ότι ένα δημόσιο αγαθό το διαχειρίζεται μία Δημόσια ή Δημοτική Αρχή, αλλά είναι επιπλέον το γεγονός, ότι μια τέτοια διαχείριση, συμφέρει του πολίτες για κοινωνικούς, για περιβαλλοντικούς, αλλά και για καθαρά οικονομικούς λόγους.

Η αξιολόγηση αυτή, μιας δηλαδή αποδοτικής επένδυσης, ήταν αυτή που οδήγησε τον Δήμο του Παρισιού να αναλάβει και πάλι το δίκτυο ύδρευσης, το οποίο είχε ιδιωτικοποιηθεί από το 1985. Το οικονομικό αποτέλεσμα ήταν η μείωση των τιμολογίων και η εξοικονόμηση 35 εκ. € το χρόνο, χωρίς καθόλου να παραγνωρίζεται η εφαρμοζόμενη πολιτική της προστασίας των υδάτινων πόρων και της αντίστοιχης ευαισθητοποίησης των πολιτών. Το παράδειγμα του Παρισιού έχουν ακολουθήσει πάνω από 40 πόλεις μόνο στη Γαλλία.

Στη Χώρα μας, παρά την ριζικά αντίθετη τάση που παγκοσμίως παρατηρείται, προγραμματίζεται η πώληση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, οι οποίες είναι και οι δύο κερδοφόρες επιχειρήσεις. Το Δημόσιο κατέχει το 61% της πρώτης και το 74% της δεύτερης. Στη Θεσσαλονίκη τον Αύγουστο του 2011 ιδρύθηκε από πολίτες η «κίνηση 136» με στόχο να πάρει το 40% και τη διαχείριση της ΕΥΑΘ με σκοπό τον κοινωνικό έλεγχο και την προστασία του περιβάλλοντος.

Ο Ελληνικός λαός πρέπει να αγρυπνεί και να αγωνιστεί για να περισώσει, όχι τα όποια υλικά αγαθά του έμαθαν να βλέπει σαν αναγκαία, αλλά αυτά που πράγματι του ανήκουν. Κι αυτά είναι τόσο ο πνευματικός πλούτος της Ρωμιοσύνης, όσο και ο φυσικός πλούτος της Χώρας μας, οι υποδομές της και τα απαραίτητα υλικά αγαθά για μια ζωή με αξιοπρέπεια. Τις πνευματικές του παραδόσεις πρέπει να περισώσει και να καλλιεργήσει ο λαός μας, αυτές που του διδάσκουν το απαράμιλλο Ορθόδοξο ήθος, την αλληλεγγύη, τη λιτότητα και την ολιγάρκεια σε αντίθεση με τον ατομισμό, τον καταναλωτισμό και την απληστία, τα ιδανικά δηλαδή της «πολιτισμένης» Δύσης που έχουν «εισβάλλει» εδώ και χρόνια στην Πατρίδα μας.

Η εφαρμογή των δογμάτων του Νεοφιλελευθερισμού από τους «Έλληνες» πολιτικούς οδηγεί στην οικονομική εξάρτηση τη Χώρα, στην απώλεια της Εθνικής κυριαρχίας και στην εξαθλίωση τους Έλληνες, αφού συν τοις άλλοις δίνει προτεραιότητα στην αμοιβή των δανειστών.

Η εφαρμογή αυτών των δογμάτων σηματοδότησε και τις πρόσφατες εξελίξεις στην Αγροτική Τράπεζα. Είναι προφανές ότι υπήρξαν αδιαφανείς μεθοδεύσεις για να οδηγηθούμε στην «λύση» που δόθηκε. «Λύση» που πιθανόν να αποτελέσει μοχλό αποδόμησης της αγροτικής μας οικονομίας. Συγχρόνως, είναι η αρχή των συγχωνεύσεων στον τραπεζικό κλάδο, με στόχο τη δημιουργία πολύ λίγων ισχυρών τραπεζικών ομίλων. Οι όμιλοι αυτοί, παρότι αμιγώς ιδιωτικές εταιρείες, θα έχουν σωσίβιο τον Ελληνικό λαό να πληρώνει τις ζημιές τους. Δημιουργείται έτσι μονοπωλιακός ανταγωνισμός στον τραπεζικό χώρο, θα λειτουργήσει δηλαδή αυτό εις βάρος των πολιτών, ενώ προμηνύει χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων.

Στη δεινή οικονομική θέση που βρίσκεται η Ελλάδα είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητό από τον Ελληνικό λαό, ότι βρισκόμαστε σε μία παράλογα λανθασμένη πορεία, γιατί είναι μαθηματικώς αδύνατο να πληρωθεί το συσσωρευμένο χρέος.

Η σημερινή κυβέρνηση αδυνατεί να καταλάβει ότι εφαρμόζοντας τις οδηγίες των δανειστών, θυσιάζει άκριτα τον Ελληνικό λαό, τις ελπίδες και τα όνειρά του. Έλληνες και ξένοι οικονομολόγοι και αναλυτές, κυρίως μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, των Μέσων Μαζικής Εξαπάτησης, τονίζουν την αναγκαιότητα μιας άλλης πολιτικής: η Χώρα πρέπει οικειοθελώς να εξέλθει από την Ευρωζώνη, μετά από διαπραγματεύσεις με τον τρόπο που έχει αναλυτικά περιγράψει η «ΚΟΙΝΩΝΙΑ», να επιστρέψει στο Εθνικό νόμισμα, να ακολουθήσει εξωτερική υποτίμηση και να επιδιώξει ριζικές διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στη δομή της Ελληνικής οικονομίας. «Η κίνηση αυτή ίσως είναι επώδυνη για την Ελλάδα βραχυπρόθεσμα, αλλά είναι απίθανο ότι τα κόστη αυτά θα είναι συγκριτικά μεγαλύτερα με τα πολλά χρόνια βαθιάς ύφεσης, στασιμότητας, και μεγάλης ανεργίας που προσφέρουν οι Ευρωπαϊκές Αρχές…» έγραφαν από τις 5-10-2010 οι New York Times, και δυστυχώς επαληθεύονται με τραγικές συνέπειες για τους Έλληνες.

Η κυβέρνηση πρέπει παρά τις ιδεολογικές της αγκυλώσεις, παρά τις όποιες πιέσεις των «εταίρων» μας και παρά το γεγονός ότι έχει «δαιμονοποιήσει» αυτό το σενάριο, να επεξεργαστεί άμεσα ένα τέτοιο σχέδιο οικειοθελούς εξόδου από την Ευρωζώνη. Η προετοιμασία και ο προσεκτικός σχεδιασμός ενός τέτοιου ενδεχόμενο, πράγμα αναπόφευκτο για να διατηρηθεί η φυσιογνωμία μιας ανεξάρτητης Ελλάδος, θα οδηγήσει σε ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών.

Απεναντίας η άρνηση να «δουν» και να προετοιμάσουν τη Χώρα για ένα τέτοιο ενδεχόμενο – μια πραγματικότητα δηλαδή που πιθανότατα και αναπόφευκτα έρχεται αν δεν υπάρξουν άμεσες ανατροπές στη λειτουργία της Ευρωζώνης – αυξάνουν τις τεράστιες ευθύνες τους απέναντι στον Ελληνικό λαό, για το χάος που θα επακολουθήσει.

Μιχάλης Ε. Ηλιάδης

Πρόεδρος της πολιτικής Παράταξης «ΚΟΙΝΩΝΙΑ»