Κύριε Λεβέντη, θα θέλατε να μας μιλήσετε εν συντομία για τον βίο του Οσίου;
Ευχαρίστως. Ο Γέροντας Αμβρόσιος Λάζαρης γεννιέται το 1912 στο χωριό Λαζαράτα της Λευκάδας, και εκεί ζει μέχρι που στρατεύεται. Όταν τελειώνει τη θητεία του, το 1935, πηγαίνει στο Άγιο Όρος, όπου μονάζει για 15 χρόνια στην Ι.Μ. Κουτλουμουσίου. Το 1950 εξέρχεται από το Περιβόλι της Παναγίας μας και έκτοτε ζει στον κόσμο. Από το 1954 μέχρι την κοίμησή του το 2006 εγκαταβιώνει ως Εφημέριος και Πνευματικός στην Ι.Μ. Δαδίου, στον Παρνασσό.
Θα θέλατε να μας περιγράψετε εν συντομία τα χρόνια του Οσίου στο Άγιον Όρος;
Η ζωή στο Άγιο Όρος δεν ήταν εύκολη τότε, αλλά επιδόθηκε στην άσκηση των μοναχικών καθηκόντων του με ζήλο. Σχεδόν αγράμματος, της Β’ Δημοτικού, αλλά ψηλός και δυνατός, οι βαριές δουλειές δεν τον πτοούσαν. Επειδή ήξερε από κλήματα τότε που βρισκόταν στη Λευκάδα, δούλευε στις αμπελικιές. Ακόμη, έκανε μάγειρας, έκανε το διακόνημα του προσφοράρη ή ήταν στο μαγκιπιό (αρτοποιείο). Για μια μικρή περίοδο μάλιστα ξεκίνησε να κτίζει το κελί, όπου έμεινε αργότερα ο Άγιος Παΐσιος, στην Παναγούδα.
Διαβάζουμε στο βιβλίο, ανάμεσα στα άλλα: «Τον ενδιέφεραν πολύ οι άλλοι. Φρόντιζε όλους τους ασκητές εκεί τριγύρω και τους πήγαινε ο ίδιος φαγητό ή τους εξυπηρετούσε σε ανάγκες που είχαν. Μεγάλης ηλικίας μοναχοί, οι οποίοι τον γνώρισαν τότε, όπως ο Παπα-Μάρκος ή ο Γερο-Χρύσανθος, μαρτυρούσαν πολύ μετά ότι δεν άκουγαν άνθρωπο στο Άγιο Όρος να λέει άσχημη κουβέντα γι’ αυτόν.»
Ανάμεσα στα γεγονότα τα πέραν της ανθρώπινης λογικής που συνέβησαν στον Γέροντα όσο ήταν στο Περιβόλι της Παναγίας μας, ήταν και η θαυματουργική θεραπεία που δέχτηκε από τον Άγιο Κοσμά και τον Άγιο Δαμιανό, όταν κάποια φορά, χωρίς να πάρει ευλογία, είχε ανεβεί σε μια συκιά για να κόψει σύκα, έξω από το Μοναστήρι, έσπασε το κλαδί και πέφτοντας τσάκισε άσχημα το πόδι του. Τη νύχτα που ακολούθησε, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, κι ενώ πονούσε φριχτά, εμφανίστηκαν οι Άγιοι Ανάργυροι από το παρεκκλήσι που τιμάται στη μνήμη τους εκεί δίπλα και του έφτιαξαν αμέσως το πόδι όπως πριν. Οπότε σηκώθηκε ο Γέροντας χαρούμενος και χόρευε και έψελνε, αναστατώνοντας τους πάντες. Και έλεγε μετά όταν το αφηγούνταν: -Όλη τη νύχτα δεν κοιμήθηκαν οι καλόγεροι και το πρωί κάναν λειτουργία. Πήγα στη λειτουργία κι εγώ. Τρεις μέρες κάνανε λειτουργίες. Αυτό εδώ το θαύμα είναι γραμμένο στα Πρακτικά της Μονής – την τάδε ημερομηνία έγινε.»
Ο όσιος ήταν ο επιστήθιος φίλος του Αγίου Πορφυρίου. Εκοιμήθη μάλιστα την ίδια ημέρα με τον Άγιο, λίγα χρόνια αργότερα. Θα ήταν χρήσιμες λίγες πληροφορίες για τη γνωριμία και τη φιλία τους, τι λέτε;
Ο Γέροντας Αμβρόσιος και ο Άγιος Πορφύριος ήταν παραδελφοί στο Άγιο Όρος. Όταν το 1950 ήρθε στην Αθήνα ο π. Αμβρόσιος (Χαρίτων ήταν ακόμη το όνομά του), τον φιλοξένησε για έξι μήνες ο π. Πορφύριος, ο οποίος τότε ήταν Εφημέριος και Πνευματικός στο παρεκκλήσι του Αγίου Γερασίμου στην Πολυκλινική, δίπλα στην Ομόνοια. Η φιλία τους, όπως καταλαβαίνει κανείς, δυνάμωσε τότε πολύ και, κάποια στιγμή, ο π. Πορφύριος πρότεινε στον π. Αμβρόσιο να πάει στη Μονή Δαδίου, επίσης ως Εφημέριος και Πνευματικός. Εκείνος, από υπακοή στον φίλο του, αλλά και επειδή αγαπούσε πολύ την Κυρία Θεοτόκο, πήγε εκεί, το 1954, και έμεινε για μισόν αιώνα, μέχρι την κοίμησή του. Μάλιστα, με την αδελφή του Γέροντα Πορφύριου, Γερόντισσα Πορφυρία, και με την πρώτη ηγουμένη της Μονής Δαδίου, Γερόντισσα Παρθενία, αποτελούσαν μια παρέα πνευματική με δυνατούς δεσμούς και πολλές φορές επικοινωνούσαν μεταξύ τους, είτε στην Αττική είτε στο Μοναστήρι του Δαδιού.
Πού βρίσκεται η Μονή Δαδίου και πόσες μοναχές έχει; Τι θα είχατε να πείτε για την προσφορά τους;
Η Μονή βρίσκεται 5 Km πάνω από την Αμφίκλεια (ή Δαδί) του Νομού Φθιώτιδος, στους πρόποδες του Παρνασσού. Αυτόν τον καιρό έχει τρεις μοναχές και ηγουμένη είναι η μοναχή Χριστοδούλη (Τόλη). Είναι μικρό μοναστήρι και φτωχό σε υλικά μέσα, όμως πλουσιότατο πνευματικά. Έχει μια παράδοση αγίων ανθρώπων αυτός ο χώρος, πιστέψτε με.
Σε ποιους να αναφερθούμε: Στην πρώτη ηγουμένη, τη Γερόντισσα Παρθενία, που πολλοί την θεωρούν μεγάλη αγία, με πολλά χαρίσματα; Στη μετέπειτα Γερόντισσα Γαλήνη, η οποία και ευλόγησε τη συγκέντρωση των μαρτυριών για τον Γέροντα Αμβρόσιο, αλλά και τόσο με βοήθησε σε αυτό; Στην κατοπινή, απλή και αθώα σαν παιδί, Γερόντισσα Νεκταρία; Στις άλλες μοναχές (παλιά υπήρχαν εκεί 12 μοναχές), που όλες τους είχαν αφιερωθεί στη λατρεία του Θεού μας και στη βοήθεια των συνανθρώπων μας;
Είναι αλήθεια ότι ο Γέροντας ήταν η αιτία να επισκεφθεί αρκετός κόσμος το Μοναστήρι. Μπορείτε να μας περιγράψετε κάποιες από τις μαρτυρίες προσκυνητών;
Θα κάνω μια επιλογή από τις εκατοντάδες μαρτυρίες που κατατίθενται στο βιβλίο και θα αναφέρω μερικές:
«Κάποια φορά, ο Γέροντας μπήκε στο αυτοκίνητο ενός πνευματικού του παιδιού, για να πάνε μια βόλτα. Μπαίνοντας, κι ενώ ακόμη δεν είχαν ξεκινήσει, ξαφνικά όλα άλλαξαν. Ο χώρος και ο χρόνος χάθηκαν, ο άνδρας ακινητοποιήθηκε, πάγωσαν οι κινήσεις του όλες, άρχισε να βλέπει το χρώμα των δέντρων πολύ έντονο και να ακούει τα πουλιά να κελαηδούν με ήχους που να μην έρχονται από μακριά, αλλά να βρίσκονται μέσα στα αυτιά του. Διαπίστωσε πως ο Γέροντας έλαμπε.
– Γέροντα, τι έκανες; Τον ρώτησε μετά από ένα χρονικό διάστημα απροσδιόριστο, ίσως μισό, ίσως ένα λεπτό, και αφού συνήλθε. Πες μου, τι έκανες; Τι συνέβη;
Εκείνος συνέχισε να λάμπει, και σε κάποια στιγμή του είπε;
– Έτσι, παιδί μου, θα είναι ο Παράδεισος. Πάμε τώρα. Ξεκίνα.»
«Ένα μεσημέρι του 2006, διακονούσε τον Γέροντα στο κελί μία πνευματική του κόρη. Ξαφνικά, τον είδε να σηκώνει τα ασθενικά του χέρια ψηλά, είδε το πρόσωπό του να φωτίζεται καθώς ατένιζε μπροστά και σταθερά, και τον άκουσε να φωνάζει με λαχτάρα:
– Παναγία μου! Υπερευλογημένη! Καλώς ήλθες!
Και άλλα λόγια λατρείας προς την Θεοτόκο.
Η γυναίκα τον πλησίασε στο κρεβάτι.
– Γέροντα… ξεκίνησε να λέει.
– Πέσε κάτω! της φώναξε τότε. Προσκύνησέ Την! Είναι η Παναγία εδώ!
Η γυναίκα ένιωσε να την πλημμυρίζει απέραντη χαρά και γαλήνη. Αμέσως άρχισε τις μετάνοιες , ενώ τα δάκρυα έτρεχαν ακατάπαυστα. Κι όταν άνοιξε σε λίγο η πόρτα και μπήκε μια άλλη πνευματική του κόρη να φέρει φαγητό, έγινε και αυτή μάρτυρας του μεγάλου γεγονότος.
Η παρουσία της Παναγίας, η οποία ήταν ορατή μόνο από τον Γέροντα, πρέπει να κράτησε γύρω στα πέντε λεπτά. Όλη αυτή την ώρα, ευωδία απερίγραπτη είχε γεμίσει τον χώρο. Το πρόσωπο του Γέροντα έπειτα είχε γίνει ιλαρό και ο ίδιος δεν έκρυβε τη μεγάλη χαρά του.»
«Μια μέρα, επισκέφτηκαν τον Γέροντα τέσσερις νέοι, τρεις Έλληνες και ένας κατά το ήμισυ Έλληνας και κατά το άλλο ήμισυ Γάλλος. Μπήκε πρώτος στο κελί του ο ένας Έλληνας, στον οποίο ο Γέροντας είχε μεγάλη αγάπη.
– Γέροντα, ευλογείτε!
– Ο Κύριος!
– Έχω έρθει με κάποιους φίλους μου. Να περάσουν;
– Όχι. Να φέρεις τον Στέφανο πρώτα.
– Ποιον Στέφανο; Είπε ο άνθρωπος απορώντας και βγήκε να βεβαιωθεί. Επέστρεψε σε λίγο.
– Δεν υπάρχει Στέφανος, Γέροντα.
– Βρε, φέρε τον Στέφανο μέσα, του έκανε εκείνος χαμογελώντας.
– Και μπήκε τελικά ο Ετιέν [Στέφανος στα γαλλικά], έμεινε για ώρα μόνος του με τον π. Αμβρόσιο και βγήκε έπειτα κλαίγοντας.
– Μου ανέλυσε όλη μου τη ζωή, από τότε που γεννήθηκα μέχρι τώρα, πρόλαβε να πει ο άνθρωπος κι απομακρύνθηκε, για να μείνει μόνος με τις αποκαλύψεις που του είχαν γίνει.»
«Όταν ο Γέροντας νοσηλευόταν στον Ευαγγελισμό, ένα πρωί η νοσηλεύτρια του έφερε τα φάρμακά του. Όμως εκείνος έβρισκε συνεχώς αφορμή και καθυστερούσε να τα πάρει. Δεν έδειχνε δυσαρέσκεια ή απροθυμία, αλλά με γλυκό τρόπο το απέφευγε.
Αφού πέρασε μισή ώρα, έφθασε η νοσηλεύτρια σε κατάσταση πανικού και ρώτησε το πνευματικό του παιδί, το οποίο βοηθούσε τον Γέροντα, αν πήρε τα χάπια του .Όταν έλαβε αρνητική απάντηση, είπε ανακουφισμένη:
– Ευτυχώς, γιατί ήταν άλλου ασθενούς. Έκανα λάθος και αυτά που του είχα φέρει ήταν βαριά φάρμακα.
Τους έδωσε τα δικά του, και αυτή τη φορά ο Γέροντας τα πήρε αμέσως χωρίς να φέρει εμπόδιο.»
«Ένας νέος, εθισμένος στα ναρκωτικά επί πέντε χρόνια, επισκέφθηκε μ’ ένα συγγενή του τον Γέροντα. Εκείνος, με πολλή αγάπη, τον ρώτησε αν ήθελε πολύ να γλιτώσει από τον θάνατο. Του έπιασε το κεφάλι, το κράτησε για λίγη ώρα στα χέρια του και ο νέος έκλαιγε με λυγμούς. Φεύγοντας από το Μοναστήρι, μέσα στο αυτοκίνητο ως συνοδηγός κοιμήθηκε δύο ώρες. Όταν ξύπνησε, φώναξε ότι έγινε άλλος άνθρωπος. Κι έλεγε αλήθεια. Σήμερα είναι υγιής, ζει καλά με την οικογένεια που έφτιαξε και έχει πλήρως απαλλαγεί από την καταστροφή που καραδοκούσε να τον αρπάξει.»
«Κάποιος νέος άνδρας έζησε την ακόλουθη συγκλονιστική εμπειρία. Μια μέρα, ο π. Αμβρόσιος ήταν βαριά άρρωστος, κοιμόταν και δεν υπήρχε η δυνατότητα να τον δει κάποιος, γιατί ήταν πολύ κουρασμένος. Εκείνος, όμως, όπως είπε, είχε την ανθρώπινη και εγωιστική ανάγκη να πάρει την ευλογία του. Βγήκε λοιπόν από το Μοναστήρι, πήγε από την πλευρά του δρόμου που ήταν το παράθυρο του κελιού του κλειστό, και άρχισε να προσεύχεται μες στο κρύο.
Ξαφνικά, άρχισαν να βγαίνουν ζεστές φωτεινές σφαίρες στο μέγεθος μπάλας του τένις από το παράθυρο του κελιού του Γέροντα, οι οποίες τον γέμιζαν ενέργεια και ζεστασιά. Ένα πούλμαν με προσκυνητές, σταματημένο λίγο πιο πάνω, έμειναν άναυδοι καθώς κοίταζαν το ανεξήγητο αυτό γεγονός. Ο άνθρωπος, μόλις συνήλθε από την εμπειρία και τους είδε, έφυγε συγκλονισμένος γρήγορα, για να μην πάρει διαστάσεις το θέμα. Όλο αυτό κράτησε περίπου δύο λεπτά.»
Υπάρχουν μαρτυρίες πιστών που έχουν δει το Γέροντα μετά την κοίμησή του;
Ναι, υπάρχουν. Στο βιβλίο «Το Μπλε του Παρνασσού» (όπου «Μπλε» είναι εδώ τα γαλάζια μάτια του Γέροντα) αναφέρουμε με λεπτομέρειες την εμφάνιση του Γέροντα στην Ελευσίνα, στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου, το 2007, ένα χρόνο μετά την κοίμησή του: Ζώντας σε «μια άλλη πραγματικότητα», κάποια γυναίκα τον συνάντησε ολοζώντανο, λίγο πριν κοινωνήσει, μπροστά στην εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο τέμπλο, τον περιέγραψε, του φίλησε το χέρι, ενώ μία ακόμη τουλάχιστον από το εκκλησίασμα τους είδε και περιέγραψε τη σκηνή. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις, όπου ο Γέροντας εμφανίζεται στους ανθρώπους είτε στον ύπνο τους, είτε σε όραμα, είτε εν σώματι. Κάποια στιγμή θα έρθουν στο φως.
Το βιβλίο έχει αρκετές από τις διδαχές του Οσίου Γέροντα Αμβροσίου. Θέλετε να αναφέρουμε μερικές από αυτές;
Το βιβλίο είναι γεμάτο από λόγους του π. Αμβρόσιου, που δείχνουν τη βαθιά του πίστη και στην εμπειρία του, μια εμπειρία από την επικοινωνία που είχε με τον κόσμο μας, αλλά και, κυρίως, με τον πνευματικό κόσμο. Λόγοι καίριοι και ακριβείς που βοηθούσαν κάθε φορά τον αποδέκτη τους, γιατί έφευγαν από την καρδιά του Γέροντα και με έναν πολύ ξεχωριστό τρόπο πήγαιναν και συναντούσαν τον άλλο στη δική του καρδιά. Αυτοί οι ίδιοι λόγοι έρχονται και σήμερα και βρίσκουν τον αναγνώστη με το φως της αγάπης τους και τον ταρακουνάνε, όπως τότε. Είναι μεγάλη η χαρά μας γιατί τούτος ο στόχος του συγκεκριμένου έργου, να το ανοίγει κάποιος, να διαβάζει λίγο και να ωφελείται, έχει επιτευχθεί. Σας δίνω κάποια λίγα παραδείγματα. Όσοι γνώρισαν τον Γέροντα, θα τον συναντήσουν εκεί μέσα ξανά. Όσοι δεν τον συνάντησαν ποτέ, ας τον δουν μια φορά στο διαδίκτυο, ας τον ακούσουν παίρνοντας μια μικρή αίσθηση της παρουσίας του, και θα καταλάβουν. Έλεγε λοιπόν:
– «Αν θέλεις να γνωρίσεις τον Χριστό, πρέπει να γνωρίσεις την ευχή».
– «Θα έρθουν χρόνια δύσκολα, αλλά μη φοβάστε. Τα παιδιά Του ο Θεός δεν τα εγκαταλείπει. Θα τα φυλάει σκανδαλωδώς».
– «Τα τελευταία έξι χρόνια που λειτουργούσα, ούτε μία φορά δεν έκανα τη Λειτουργία μόνος μου. Με βοηθούσαν Άγγελοι. Και δεν μπορείς να φανταστείς την ομορφιά που είχαν και την αρμονία τους».
– «Τον βλέπεις τον ήλιο, τι φως έχει; Τίποτα δεν είναι αυτό το φως. Το φως του Χριστού είναι γαλάζιο, φωτεινό και σε λούζει ολόκληρο, παιδάκι μου».
– «Μην ψάχνεις να δεις παράδειγμα από άλλους. Γίνε εσύ παράδειγμα! Μην ψάχνεις τι κάνει αυτός ή τι κάνει ο άλλος. Εσύ, δεν υπάρχει άλλος».
– «Εγώ, παιδί μου, δεν καταρρακώνω ποτέ ψυχές ανθρώπων».
– «Ο Χριστός δεν θέλει λόγια, θέλει πράξεις. Αυτό να κάνετε. Έτσι θα δείξετε ότι είστε μαζί Του».
– «Θέλω να είμαι άρρωστος, για να κάνω σωστή δουλειά. Θα πάθεις κιόλας στη ζωή, δεν θα είσαι μόνο καλά».
– «Τον στόχο σου! Μην ξεχνάς τον στόχο σου!»
– «Χαιρετισμούς από τον Αμβρόσιο και να μάθετε να αγαπάτε σωστά και ειλικρινά όχι μόνο τους γνωστούς και τους φίλους, αλλά και τους εχθρούς».
Πότε γνωρίσατε τον Γέροντα; Θέλετε να μας περιγράψετε τη σχέση σας μαζί του;
Συνάντησα τον Γέροντα λίγα χρόνια πριν την κοίμησή του. Δεν είχα την τύχη άλλων πνευματικών του παιδιών, που ήταν κοντά του πολύ περισσότερο, όμως είχα τη μεγάλη ευλογία να τον «ζήσω» μέσα από τις μαρτυρίες πολλών δεκάδων από αυτούς που τον γνώρισαν, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, συγκλονίστηκαν από τη συνάντηση μαζί του και τον συγκράτησαν με ευλάβεια στη μνήμη τους. Τους έχω όλους στην καρδιά μου σταθερά και αδιαλείπτως.
Βλέπετε, ο πατήρ Αμβρόσιος, δεν ήταν διόλου τυχαίος άνθρωπος. Τον συναντούσες, έμενες για λίγο κοντά του και η ζωή σου άλλαζε. Η Χάρη του Θεού που διαχεόταν γύρω του δεν σε άφηνε να συνεχίσεις να πορεύεσαι όπως πριν, με τα ίδια λάθη, τα ίδια πάθη, τις ίδιες μικρότητες. Αλλά πώς να περιγράψεις μία τέτοια παρουσία, ένα τέτοιο δώρο του Θεού στον Άνθρωπο; Πώς να περιγράψει κανείς την αίσθηση που είχε κάθε φορά σαν τον συναντούσε; Είναι δυνατόν το άρρητο να ειπωθεί; Μία φτωχή προσέγγισή τους κάνουμε, να μην το ξεχνάμε, όταν πιάνουμε στο στόμα μας τέτοια πλάσματα. Λίγα γνωρίζουμε για την εσωτερική ζωή των Αγίων, εκείνων που είναι οι αληθινοί Άρχοντες της Ζωής, κι εκείνα που έρχονται στο φως είναι όσα επιτρέπει ο Θεός για τη δική μας ενίσχυση στη δύσκολη πορεία που ακολουθεί ο καθένας.
Και τι θα είχατε να πείτε σε κάποιον που δεν πιστεύει στον Θεό, που ανήκει σε μια άλλη θρησκεία ή που ακολουθεί μια όποια ιδεολογία ή φιλοσοφία ζωής, ότι πέτυχε ο Γέροντας με τη ζωή του, ώστε να αξίζει να τον μιμηθούν και άλλοι άνθρωποι;
Ο Πατήρ Αμβρόσιος κατάφερε και πέτυχε την αληθινή ελευθερία του, κάτι που, πιστεύω, πρέπει να είναι ο βασικός στόχος κάθε ανθρώπου, δεν συμφωνείτε; Είναι δύσκολος στόχος, αλλά και ο μόνος που αξίζει να θεωρείται τόσο απαραίτητος για τον άνθρωπο. Ήρθαμε κάποια στιγμή στη γη ανοιχτοί και ελεύθεροι, για να φύγουμε μιαν άλλη στιγμή δεσμώτες και δούλοι; Ο Γέροντας όμως, όπως και όλοι οι άγιοι του Θεού, που κατάφερε να ενωθεί με τον Χριστό, είναι δυνατόν να μη είναι πραγματικά ελεύθερος;
Επιτρέψτε μου όμως, στο σημείο αυτό, να πω δυο λόγια ακόμη για τον άνθρωπο που βιογραφούμε, όπως ο ίδιος τον προσέγγισα ακροθιγώς . Ο Γέροντας ήταν «απλούς» και συνειδητός στη ζωή του, βρισκόταν δηλαδή σε επαφή και ενότητα με το βαθύ Είναι του, με τον Κύριο των πάντων. Δεν ήταν σε διάσπαση και κατακερματισμό, όπως είμαστε οι πολλοί, που οι σειρήνες της ύλης μάς έχουν μαγνητίσει. Και προσπάθεια, ή χρέος του, είχε να παίρνει τον άνθρωπο που του έστειλε ο Θεός και να τον ανασύρει από το «χάος» στο φως, να του δείχνει δηλαδή μιαν άλλη πραγματικότητα, έναν διαφορετικό τρόπο ύπαρξης και εμπειρίας, να τον ξανα-ενώνει με τον Δημιουργό του.
Με άλλα λόγια, για να γυρίσω πάλι στην αρχή, επειδή γνώριζε ποια ήταν τα προβλήματα της εποχής του αλλά και τι επρόκειτο να ακολουθήσει στον πλανήτη μας, δηλαδή όλες αυτές τις μεγάλες, ταχείες και επώδυνες αλλαγές που βιώνουμε καθημερινά, για τις οποίες μάλιστα είχε μιλήσει, ήθελε τον συνάνθρωπό του ελεύθερο και ασφαλή, καθώς θα στηρίζεται στη μόνη διαχρονική Αξία και Αλήθεια: τον Χριστό. Έτσι, όσα πολλά χαρίσματα του έδωσε ο Θεός τα αξιοποίησε στο έπακρο, προσπαθώντας να φανερώνει παντού γύρω του πού βρίσκεται το καθαρό νερό που πρέπει οι άνθρωποι να πίνουν, οπότε εκείνοι να απομακρύνονται από τα βρωμόνερα.
Kαι τώρα, θα θέλατε να πείτε λίγα λόγια για την πολύ καλαίσθητη αυτή πολυσέλιδη έκδοση;
Είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος από αυτό το βιβλίο, μην σας φανεί παράξενο που θεωρώ πως έχει επάνω του μεγάλη ευλογία. Θα σας εξομολογηθώ κάτι. Όταν, θυμάμαι, κάποια στιγμή ο κ. Θανάσης Σταμούλης και ο κ. Φώτης Σταμούλης ζήτησαν, στο Μοναστήρι, από τη Γερόντισσα Χριστοδούλη να εκδώσουν το υλικό που υπήρχε για τον Γέροντα, δεν περίμενα να δω το αποτέλεσμα που έχουμε στα χέρια μας. Χαίρομαι πολύ που ο Γέροντας τιμάται έτσι. Και αξίζουν οπωσδήποτε τα εύσημα σε όλους όσοι εργάστηκαν: φαίνεται η ευσυνειδησία, ο επαγγελματισμός, η φροντίδα τους να δώσουν στο ευρύ κοινό κάτι μοναδικό και σπάνιο. Όποιος πιάνει στα χέρια του το συγκεκριμένο έργο, καταλαβαίνει για τι μιλάω.
Πόσο καιρό σας πήρε για να συλλέξετε και να επεξεργαστείτε αυτό το πολυσέλιδο έργο;
Πέντε χρόνια. Είναι περίπου 400 οι άνθρωποι που έδωσαν τις μαρτυρίες τους γι’ αυτή την άγια μορφή, νομίζω όμως πως, όσο περνάει ο καιρός, όλο και θα αυξάνονται όσοι θα μιλούν για τον Πατέρα Αμβρόσιο. Δεν έχετε παρά να δείτε τι έχουν αναρτήσει μέχρι τώρα στο διαδίκτυο αρκετά από τα πνευματικά του παιδιά. Και επιτρέψτε μου εδώ να ευχαριστήσω, γι’ άλλη μια φορά, όλους εκείνους που κατέθεσαν τη μαρτυρία τους για τον συγκεκριμένο Γέροντα της Ορθοδοξίας μας, κληρικούς και λαϊκούς. Εκείνα που εμπιστεύτηκαν και μοιράστηκαν μαζί μου, εκτός από τη βοήθεια που πρόσφεραν πρώτα σ’ εμένα και με άλλαξαν, τώρα μπορούμε να τα μοιραζόμαστε όλοι οι Έλληνες, όλοι οι άνθρωποι σε όποιο μέρος της γης, με ευγνωμοσύνη, με ευχαριστίες και με δοξολογία προς τον Θεό για τα δώρα Του, Εκείνον που τόσο μας αγαπά κι ας Τον ξεχνάμε.
