Του Αη-Γιαννιού, στην Κίρρα....

  Η 29η Αυγούστου είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Πρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου μας, τον μέγιστο των Προφητών, και ειδικότερα στο γεγονός της Αποτομής της Τιμίας κεφαλής Προδρόμου.
Η Εκκλησία  για την ημέρα αυτή έχει θεσπίσει αυστηρά νηστεία ως έκφραση τιμής προς τον Πρόδρομο ο οποίος διά του κηρύγματός του κατέδειξε την ένωσι Παλαιάς και Καινής Διαθήκης εν τω προσώπω του ενανθρωπήσαντος Ιησού Χριστού.
Πολλοί είναι οι  Ναοί, οι Μονές και τα Εξωκκλήσια της Μητροπόλεως  που πανηγυρίζουν σήμερα.
Στην περιοχή μας το πιο γνωστό είναι το ναίδριο του Αη-Γιάννη στην Κίρρα. 
 Πρόκειται για παλαίφατο Ναό με σπάνια εσωτερικά διακοσμητικά στοιχεία και παλαιές εικόνες της οποίας πρωτοστατεί η θαυματουργή χάρη του Τιμίου Προδρόμου. Τα εσωτερικά δάπεδα και ένα μέρος των εξωτερικών που σώζονται είναι κατασκευασμένα με ειδική και δυσεύρετη τεχνική. 

Το εξωκλήσι αναφέρεται από ταξιδιώτες της ύστερης τουρκοκρατίας και συντηρήθηκε θαυμάσια επί του αείμνηστου ιερέως Παπα-Ταξιάρχη, ο οποίος κατασκεύασε και το περικαλλέστατο καμπαναριό, με πολλές δυσκολίες...

Δίπλα βρίσκεται ο παμπάλαιος νερόμυλος της ¨Σκληρής¨ που σήμερα έχει μετατραπεί σε κατοικία. Λίγο πιο πάνω από τον Νερόμυλο βρίσκεται θειομαγνησιούχος πηγή,  το «Αγιόνερο», τα νερά της οποίας έχουν ελαφρά καθαρκτική ενέργεια.

 Ο λαός τη θεωρούσε ανέκαθεν ιαματική πηγή και έχει αναγνωρισθεί επίσημα και καταγραφεί ως ιαματική πηγή τουριστικής σημασίας από τον ΕΟΤ.

Σημαντικό γεγονός για το χωριό αποτελούσε και συνεχίζει ακόμη και στις μέρες μας να αποτελεί η εμποροπανήγυρη και ζωοπανήγυρη του Αη Γιαννιού.

 Στις 29 Αυγούστου , παράλληλα με τη θρησκευτική πανήγυρη του ομώνυμου ξωκλησιού, σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο όπου υπήρχαν ειδικά για το σκοπό αυτό κτίσματα ένα πλήθος εμπόρων εξέθετε και διαλαλούσε την ποικιλόμορφη πραμάτεια τους, ενώ λίγο πιο πέρα πωλητές και αγοραστές παζάρευαν υποζύγια -άλογα, μουλάρια ,γαϊδούρια - και οι «γαλολόγοι», Δεσφινιώτες οι περισσότεροι , δεν προφταίναν τη ζήτηση.

  Για πέντε ολόκληρες ημέρες το χωριό έπαιρνε τη μορφή μεγαλούπολης και η γραφική εικόνα του παζαριού κυριαρχούσε παντού. Ένα πλήθος κόσμου από τα γύρω χωριά κατέφθανε με οποιοδήποτε μέσο διέθετε -υποζύγια, σούστες και άμαξες, αυτοκίνητα-ενώ οι γαλαξιδιώτικες «βενζίνες»  εκτελούσαν τις ημέρες αυτές ειδικά δρομολόγια προς την Κίρρα, για να ψωνίσει στο παζάρι , να ψυχαγωγηθεί στα θεάματά του και να διασκεδάσει στις ταβέρνες του χωριού αλλά και στις περιστασιακές του παζαριού όπου το γλέντι και ο χορός κρατούσαν ως το πρωί.

Σήμερα το παζάρι συνεχίζει να έχει την αίγλη που είχε εκείνα τα χρόνια , με τη μόνη διαφορά ότι η ζωοπανήγυρη δεν υπάρχει πια, συνεχίζει να αποτελεί την τελευταία καλοκαιρινή εκδήλωση της περιοχής και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου και προσκυνητών. 

(Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Ι Κολοβού "Η ΙΤΕΑ ΠΑΡΝΑΣΣΙΔΟΣ. ΧΡΟΝΙΚΟ" - Εκδόσεις ΠΙΤΣΙΛΟΣ , Αθήνα 1995)