Μέρος πρώτο, οι φυλετικές καταβολές των Ουκρανών
Οι Ουκρανοί έχουν φυλετικά χαρακτηριστικά που τους διαφοροποιούν από τους Ρώσους, υπάρχει φυλετική συγγένεια,αλλά και διαφορές. Στην ιστορική πορεία των δύο λαών έγιναν σημαντικά γεγονότα επί τσαρικής Ρωσίας, όπως και επί κομουνισμού.
Μετά την πτώση του κομουνισμού, όταν είδα τα σύνορα της Ουκρανίας αιφνιδιάστηκα και απόρησα πως περιοχές με ρωσικό πληθυσμό,έμειναν στην εξουσία της Ουκρανίας.Θα ξεκινήσω από την φυλετική καταγωγή του Ουκρανών, εκεί νομίζω είναι η βάση της διαφοράς, η οποία είναι πολύ παλιά και με το χρόνο πήρε μεγάλες διαστάσεις. Τον 9οαιώνα στα σημερινά εδάφη της Ουκρανίας, ιδρύθηκε από τους Βαράγγους (σ. είναι Βίκινγκ και ήρθαν στην περιοχή) που έγιναν γνωστοί ως Ρως του Κιέβου, το κράτος των Ρως, ή Κιεβινή Ρωσία. Πρόκειται για το πρώτο ανατολικό σλαβικό κράτος και αναδείχθηκε σε ισχυρή επικράτεια κατά τον Μεσαίωνα, μέχρι να διαλυθεί τον 12ο αιώνα. Ως τα μέσα του 14ου αιώνα τα σημερινά εδάφη της Ουκρανίας βρίσκονταν υπό την κυριαρχία τριών εξωτερικών δυνάμεων: της Χρυσής Ορδής, πρόκειται για μογγολικά φύλλα,τα οποία ήρθαν περνώντας τον Καύκασο στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας και του βασιλείου της Πολωνίας. Οι Ρως ήταν ένα από τα πολλά βαραγγικά φύλα και κατά την περίοδο της εγκατάστασής τους στην Ανατολική Ευρώπη κυριάρχησαν επί των ομοφύλων τους. Ακολούθως απέκτησαν τον έλεγχο μιας τεράστιας περιοχής που εκτεινόταν από το Φινλανδικό Κόλπο ως τον Μέσο Δνείπερο (Β-Ν) και από τα Καρπάθια μέχρι τον Βόλγα (Δ-Α), εγκαθιδρύοντας το κράτος των Ρως με πρωτεύουσα το Κίεβο, γι' αυτό και συχνά συναντάται η ονομασία Ηγεμονία του Κιέβου όπως και Χαγανάτο των Ρως, η λέξη είναι τουρκο-μογγολική που περιγράφει μια κρατική οντότητα με ηγέτη Χαν.Η επιστημονική έρευνα κατατείνει στο ότι η εγκατάσταση των Βαράγγων στα σλαβικά εδάφη έγινε σταδιακά μεταξύ 8ου και 9ου αιώνα με προγεφύρωμα το Χαγανάτο που εκτεινόταν στη σημερινή ΒΔ Ρωσία. Η πλήρης κυριαρχία τους και η ίδρυση του Κράτους των Ρως, αποτέλεσμα της στρατιωτικής υπεροχής και της ηγεμονίας τους στο εμπόριο, τοποθετείται στα τέλη του 9ου αιώνα.
Αφού σταθεροποίησαν την ηγεμονία τους, οι Ρως προσπάθησαν να μιμηθούν τους πλουσιότερους και πιο ανεπτυγμένους νότιους γείτονές τους, τους βυζαντινούς. Ασπάστηκαν τον χριστιανισμό το 988, μαζί με το γάμο του Βλαδιμήρου του Κιέβου (980-1015) με τη βυζαντινή πριγκίπισσα Άννα και είχαν μόνιμες οικονομικές και πολιτιστικές επαφές με την Πόλη, γρήγορα όμως, οι Βαράγγοι αφομοιώθηκαν στο πολιτισμικό επίπεδο από το πληθυσμιακά υπέρτερο σλαβικό στοιχείο. Αν και παρέμειναν η άρχουσα τάξη του κράτους, η εθνική τους συνείδηση σταδιακά έγινε σλαβική,έγινε επιμειξία με συνέπεια οι Ουκρανοί να έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από τους Ρώσους, η γλώσσα των Βαράγγων εξαφανίσθηκε τον 13ο αιώνα.Η εθνική τους συνείδηση ότι δεν είναι Ρώσοι, αλλά Ουκρανοί, με ό,τι σημαίνει για τους ίδιους αυτό, επιβεβαιώνουν αυτές τις εκτιμήσεις.
Για να προστατευθούν από τις επιδρομές των Τατάρων οι Ουκρανοί πήραν μέτρα. Δημιούργησαν δικά τους σώματα ασφαλείας τους λεγόμενους Κοζάκους, δηλαδή ελεύθερους πολεμιστές.
Στο 16ο αιώνα οι Κοζάκοι δημιουργούν στρατιωτικό κράτος με το όνομα Ζαπορόζιε Σίτς με καθεστώς δημοκρατικής ισότητας και υποχρεωτικής αγαμίας. Οι Κοζάκοι με τη πάροδο του χρόνου θεωρούνται ως φυσικοί προστάτες του πληθυσμού από τις επιθέσεις των Τατάρων και των Πολωνών. Το 1648 επαναστατεί ο πληθυσμός και με την βοήθεια των Τατάρων απελευθερώνεται το ανατολικά βρισκόμενο τμήμα της Ουκρανίας. Οι Τάταροι κατόπιν συμμάχησαν με τους δυνάστες Πολωνούς και τότε οι Ουκρανοί με τον ηγέτη τους Μπογκντάν Τσμιέλνικι αποφάσισαν με γενική συνέλευση των Κοζάκων να ζητήσουν την προστασία της Ρωσίας. Το 1654 υπογράφεται η συνθήκη, τσάρος ήταν ο Αλέξιος της Μοσχοβίας (1645-1676) πατέρας του Μεγάλου Πέτρου.Ο Αλέξιος αποδέχεται την προσφορά και ξεκινά ο πόλεμος για την Ουκρανία ανάμεσα στην Ρωσία και την Πολωνο- Λιθουανική Κοινοπολιτεία,. Η λήξη του πολέμου έγινε με τη Συνθήκη του Αντρούσοβο το 1667, η οποία κατακυρώνει στην Ρωσία το Σμολένσκ (σ. βρίσκεται στη Ρωσία) και όσα ουκρανικά εδάφη απλώνονται ανατολικά του Δνείπερου. Η προστασία αναγνώριζε αυτονομία, η οποία όμως δεν κράτησε πολύ. Επόμενος στόχος της ρωσικής πολιτικής ήταν ο συστηματικός εκρωσισμός των Ουκρανών.Μετά τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο (1700-1721) ο οποίος αφορούσε συγκρούσεις στην Βόρειο και Ανατολική Ευρώπη μεταξύ Σουηδίας και μιας συμμαχίας με επικεφαλής την Ρωσία, τα εδάφη διαμελίστηκαν μεταξύ των γειτονικών δυνάμεων και από τον 19ο αιώνα και μετά, το μεγαλύτερο μέρος τους ενσωματώθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία, το υπόλοιπο περιέρχεται υπό τον έλεγχο της Αυστροουγγαρίας. Το 1775 καταργείται το κράτος των Ουκρανών (Ζαπορόζιε Σίτς), σύμβολο της ουκρανικής ανεξαρτησίας. Το 1793 όπως και το 1795 η Ρωσία κυριεύει το μεγαλύτερο τμήμα των δυτικών του ποταμού Δνείπερου ουκρανικών εδαφών και αποτέλεσμα της ρωσικής καταπίεσης ήταν η ανάπτυξη του εθνικού ουκρανικού κινήματος.Η Ρωσία αντιμετώπισε το κίνημα με περιορισμούς, όπως στην χρήση του ουκρανικής γλώσσας το 1863 και το 1876. Η Γαλικία περιέρχεται στην Αυστροουγγαρία, βρίσκεται βόρεια των Καρπαθίων, σήμερα μοιράζεται με την Πολωνία και την Ουκρανία. Οι Ουκρανοί της Γαλικίας ώς την έναρξη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου είχαν δημιουργήσει ένα πλέγμα από πολιτιστικούς και θρησκευτικούς θεσμούς, φαίνεται ότι το καθεστώς παρείχε τέτοια δυνατότητα. Από τα χρόνια αυτά η Ουκρανία ακολουθεί την ιστορική πορεία της Αυστρίας και της Ρωσίας.
Μέρος δεύτερο, ο Κριμαϊκός Πόλεμος
Θα αναφερθούν τα γεγονότα που έγιναν κατά την διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου (1853-1856) στην Σεβαστούπολη όπου υπήρξε σημαντική ελληνική συμμετοχή. Ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε ως θρησκευτική διαμάχη μεταξύ των καθολικών που εκπροσωπούσε η Γαλλία και των ορθοδόξων στους οποίους η Ρωσία παρείχε υποστήριξη.Η διαφορά αφορούσε τα δικαιώματα των δύο δογμάτων στους Αγίους Τόπους της Παλαιστίνης, η οποία βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή. Γίνεται αναφορά σ΄ αυτό τον πόλεμο γιατί μοιάζει με τον σημερινό, λαμβανομένου όμως των διαφορών των συνθηκών και των εποχών και των αλλαγών που έγιναν στη διαδρομή των χρόνων. Μετά από πολλές διαμάχες και λεπτομέρειες που δεν περιγράφονται εδώ, οι ρωμαιοκαθολικοί με την συμπαράσταση της γαλλικής διπλωματίας κατάφεραν και ο σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίτ Α΄ (1839-1861) αφαίρεσε κάποια δικαιώματα των ορθοδόξων για να παραχωρηθούν στους καθολικούς. Την σκυτάλη από τους Έλληνες και Άραβες ορθόδοξους πήραν οι Ρώσοι. Ο Τσάρος Νικόλαος Α΄(1825-1855) έστειλε τον διπλωμάτη πρίγκηπα Μεντσικώφ, να διαπραγματευθεί με τον σουλτάνο το καθεστώς των Αγίων Τόπων. Τόνισε κατά τις συναντήσεις του με τον σουλτάνο ότι κάθε επέμβαση των Τούρκων στα δικαιώματα των ορθοδόξων πατριαρχείων θεωρείται εχθρική κίνηση. Ο σουλτάνος με προτροπή των Άγγλων και Γάλλων χαρακτήρισε τα ρωσικά αιτήματα απαράδεκτα. Δεν στάθηκαν όμως οι Ρώσοι μόνο στα θρησκευτικά αιτήματα, επεκτάθηκαν και ζήτησαν με απαίτηση να περνούν τα πολεμικά τους πλοία από τα Στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Μεσόγειο και ταυτόχρονα διεκδίκησαν την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την μεταβίβαση του ελέγχου των Αγίων Τόπων. Ο ευρύτερος στόχος αφορούσε τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για επιρροή και εκμετάλλευση των ανατολικών εδαφών της.
Όταν απορρίφθηκε από τον σουλτάνο το αίτημα τους, οι Ρώσοι πέρασαν τον ποταμό Προύθο και εισέβαλαν στην Μολδοβλαχία, ενώ οι Οθωμανοί, οι Γάλλοι, οι Βρετανοί, το Βασίλειο της Σαρδηνίας και Πεδεμοντίου (σ. περιοχή γύρω από το Τορίνο) με την συμπαράσταση της Αυστριακής Αυτοκρατορίας κήρυξαν τον πόλεμο στην Ρωσία, στέλνοντας στην Κριμαία οι Βρετανοί 26.000 στρατιώτες, οι Γάλλοι 30.000 και οι Τούρκοι 4.500 εναντίον των 50.000 υπερασπιστών της Σεβαστούπολης.
Κατά τον Κριμαϊκό Πόλεμο, η Σεβαστούπολη γίνεται το κέντρο του μεγάλου ρωσικού πατριωτισμού και από τότε διαμορφώνεται πλέον ως αντίθετος στην Δύση και στον τουρκισμό. Κατά την διάρκεια του πολέμου έγιναν σκληρές μάχες, όλοι οι πολεμιστές είχαν μεγάλες στιγμές ηρωισμού.Στον πόλεμο της Κριμαίας έλαβε μέρος ελληνικό εκστρατευτικό σώμα το οποίο ενίσχυσε τη φρουρά της Σεβαστούπολης. Αυτή η μικρή στρατιωτική μονάδα πολέμησε με πρωτοφανή ηρωισμό και ταυτόχρονα ξεσήκωσε τα μυαλά των Ελλήνων κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την Μεγάλη Ιδέα.
Η Αυστρία, δεν κήρυξε τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, καθώς απέτυχε να συμπαρασύρει προς αυτό την Πρωσία και τα άλλα γερμανικά κράτη, τα οποία δεν έβλεπαν τον λόγο να προχωρήσουν σε τέτοια κίνηση. Τον Σεπτέμβριο του 1855 η Σεβαστούπολη τελικά έπεσε, μετά από πολιορκία δώδεκα μηνών. Η Αυστρία τελικά εγκατέλειψε την πολιτική της ουδετερότητας, μετά την κάμψη της ρωσικής δύναμης από την ήττα της Σεβαστούπολης, καθώς και εξ αιτίας απειλών των Βρετανών και των Γάλλων πως θα υποστήριζαν εθνικά ενωτικά κινήματα στην Ιταλία, σε βάρος των αυστριακών συμφερόντων. Η απειλή αυστριακής στρατιωτικής επέμβασης υποχρέωσε τελικά την Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο τον Ιανουάριο του 1856. Οι διαφορές των εμπολέμων διακανονίστηκαν με τη Συνθήκη του Παρισιού τον Μάρτιο του 1856, η οποία αποτέλεσε σοβαρή διπλωματική ήττα για την Ρωσία. Όλοι οι στρατοί αποσύρθηκαν από τις κατακτημένες περιοχές, η Ρωσία παραιτήθηκε από τις βλέψεις για παρέμβαση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία με αφορμή την προστασία των ορθοδόξων, κατοχυρώθηκε το δικαίωμα της οθωμανικής κυβέρνησης να μην επιτρέπει την είσοδο πολεμικών πλοίων στα Στενά, αποστρατικοποιήθηκε η Μαύρη Θάλασσα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναγνωρίστηκε ως μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος ισορροπίας δυνάμεων, και επισημοποιήθηκε η ανάγκη για την εδαφική της ακεραιότητα – κάτι που αποτέλεσε στόχο των ευρωπαϊκών δυνάμεων, εκτός της Ρωσίας, κατά τις επόμενες δεκαετίες. Επίσης, προβλέπονταν ρυθμίσεις για τη μελλοντική ρύθμιση του καθεστώτος των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, και απαγορευόταν η μονομερής επέμβαση στα εσωτερικά τους ζητήματα από άλλες δυνάμεις, κατοχυρώθηκε η ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον Δούναβη, και δημιουργήθηκαν δύο σχετικές επιτροπές, ενώ προβλεπόταν η επαναφορά των προπολεμικών ρωσο-τουρκικών συνόρων στην Ασία.
Η κάθοδος της Ρωσίας στον Κριμαϊκό πόλεμο ως σήμερα από πολλούς Ρώσους αναλυτές θεωρείται τρομερό σφάλμα, επειδή την απέκοψε οριστικά από τον δυτικό κόσμο με τον οποίο ήρθε σε αντιπαράθεση, αφού ακόμα και οι φιλικές σ΄ αυτήν Αυστρία και Πρωσία έγιναν εχθρικές.
Μέρος τρίτο, η Ουκρανία κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους
Όλα τα γραφόμενα ως εδώ έχουν σκοπό να δώσω, όσο το δυνατόν, πως και γιατί οι Ουκρανοί είναι διαφορετικός λαός και έχοντας δική τους εθνική συνείδηση, δεν ταυτίστηκαν ποτέ με τους Ρώσους. Εκείνο που εξάγεται ως συμπέρασμα είναι πως ό,τι και να γίνει από τώρα ως το τέλος αυτού του πολέμου οι Ουκρανοί είναι αποφασισμένοι να ακολουθήσουν το δικό τους δρόμο που δεν ταυτίζεται με εκείνον της Ρωσίας. Εκείνο που επιβάλλεται είναι η διορατικότητα και η προσαρμοστικότητα στις σχέσεις τους με την Ρωσία. Γειτονεύουν με ισχυρό κράτος και δεν είναι προς το συμφέρον τους να φαίνονται στα μάτια τους ως εχθροί τοποθετώντας πυραύλους στο έδαφός τους με στόχο την Ρωσία.
Πρώτα επισημαίνω ότι διώξεις και κακοποιήσεις από τους Ρώσους, δεν υπέστησαν μόνο οι Ουκρανοί, αλλά οι Τάταροι, οι Αρμένιοι και οι Έλληνες. Στην μετά τον Κριμαϊκό Πόλεμο αφύπνιση του ουκρανικού εθνικισμού οφείλεται στην σκληρή διοίκηση των Ρώσων. Τα μέτρα που πήρε το ρωσικό καθεστώς όπως η απαγόρευση της χρήσης της ουκρανικής γλώσσας, μόνο αντίθετο αποτέλεσμα είχαν. Ποτέ δεν κατάλαβαν οι Ρώσοι ότι μόνο με την ελευθερία γίνεται αποδεκτό ένα καθεστώς, όχι με τη βία. Κατά την διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου ο ρωσικός στρατός υπέστη μια σειρά από ήττες, οι οποίες οδήγησαν σε κλονισμό του εσωτερικού μετώπου. Στις 2 Μαρτίου 1917, ο Τσάρος παραιτήθηκε και σχηματίστηκε η πρώτη δημοκρατική κυβέρνηση υπό τον Αλέξανδρο Κερένσκυ από τον Ιούλιο ως τον Νοέμβριο του 1917. Μετά την επανάσταση του 1917 η ιστορία της Ουκρανίας ταυτίζεται με εκείνη της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι Ουκρανοί συγκρότησαν ένα άτυπο συμβούλιο στο Κίεβο, το οποίο ονόμασαν «Κεντρική Ράντα», υπό την ηγεσία του Μιχάηλο Χρουσέφσκι.
Εκείνη την εποχή με τα συνταρακτικά γεγονότα που άλλαξαν τον κόσμο, επισημάνεται η διορατικότητα των Ουκρανών πρώτα για το συμβούλιο τους, και μετά την επικράτηση του μπολσεβίκων πρώτοι αυτοί υπέγραψαν τη δική τους συνθήκη ειρήνης στο τέλος του πολέμουμε τις κεντρικές δυνάμεις τον Φεβρουάριο του 1918. Μετά έρχεται η συνθήκη Μπρέστ- Λιτόφσκ στις 3 Μαρτίου 1918, που υπέγραψαν οι μπολσεβίκοιμε την οποίαπροβλέπονταν ο τρίτος όρος για εκκένωση τα Ουκρανίας από τα ρωσικά στρατεύματα και αναγνώριση της ουκρανικής συνθήκης. Το γεγονός αυτό έχει την σημασία του και χάρη στον όρο ότι τα ρωσικά στρατεύματα υποχρεούνται να εκκενώσουν όλα τα ουκρανικά εδάφη όπως και η αναγνώριση της προηγηθείσας συμφωνίας των Ουκρανών, έδωσαν την δυνατότητα συσπείρωσης γύρο από το Ουκρανικό Κεντρικό Συμβούλιο και την ίδρυση της Ουκρανικής Εθνικής Δημοκρατίας. Όλα τα επόμενα όπως η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας και το Σύμφωνο της Ένωσης το 1922 που ακολούθησαν ήταν αποτέλεσμα αυτών που έγιναν το 1918.Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Ουκρανία προέκυψε στις 30 Δεκεμβρίου 1922 ως μία από τις ιδρυτικές δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης μαζί με την Ρωσία, την Υπερκαυκασία, και την Λευκορωσία. Η επικράτεια της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας διευρύνθηκε προς τα δυτικά λίγο πριν και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και νότια το 1954 με την μεταφορά της Κριμαίας στην επικράτεια της Ουκρανίας. Το 1945 η Σ.Σ. Δημοκρατία της Ουκρανίας έγινε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Κατά την διάρκεια των μαχών των Γερμανών κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλοί Ουκρανοί υποδέχθηκαν τους εισβολείς Γερμανούς ως ελευθερωτές, με την ελπίδα μια καλύτερης μέρας, όχι όμως όλοι, όπως θέλουν να προπαγανδίζουν οι Ρώσοι. Αρκετοί πολέμησαν δίπλα τους, δεν πρέπει να το ξεχνάνε.Όλες οι ενέργειες ως εδώ των Ρώσων, έσπειραν χωρίς να το επιδιώκουν τον ουκρανικό εθνικισμό. Μετά την κατάρρευση του κομουνισμού με δημοψήφισμα η πλειοψηφία θέλει ανεξάρτητη Ουκρανία, ο κόσμος δεν κρατιέται πλέον.
Μέρος τέταρτο, οι δύο λοιμοί στον μεσοπόλεμο, και η πορεία μετά την πτώση του κομουνισμού.
Στα χρόνια 1921-1922 όπως και των 1932-1933 έγιναν δύο φοβεροί λιμοί σε βάρος των Ουκρανών. Ο πρώτος λιμός υπήρξε αποτέλεσμα των συνεχών πολέμων που αποδεκάτισαν την σοβιετική οικονομία, τελικά σώθηκε η κατάσταση με αμερικάνικη και ευρωπαϊκή βοήθεια.
Ο λιμός το 1932-1933, τον οποίο γνωρίζει όλος ο κόσμος χάρη στην ουκρανική διασπορά: ο Γολοντομόρ. Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε τον λιμό που προκάλεσε το σοβιετικό καθεστώς στην Ουκρανία το 1932-1933 ως γενοκτονία.Για τον δεύτερο λιμό,στο όνομα της κομουνιστικής ιδεολογίας εφαρμόστηκε η κολεκτιβοποίηση από το καθεστώς του Στάλιν προκειμένου να ενθαρρύνει την παραδοσιακή γεωργία στο εσωτερικό της χώρας ως πηγή οικονομικού πλούτου αλλά και για να αποδυναμώσει τους εύπορους αγρότες, τους λεγόμενους κουλάκους.Με το νέο καθεστώς της κολεκτιβοποίησης, οι αγρότες υποχρεώνονταν να παραχωρούν τη δική τους έκταση γης τους στο κράτος, να καλλιεργούν και να εργάζονται σε μεγαλύτερες συλλογικές γεωργικές εκτάσεις, χωρίς να έχουν ιδιόκτητη γη. Εδώ ήταν το μείζον πρόβλημα. Οι αγρότες που είχαν μια υπολογίσιμη γη, αρνούνται την παραχώρηση με άμεση συνέπεια τις συλλήψεις τους εκτοπισμούς και κατασχέσεις γης, το καθεστώς δεν ήθελε ατομική ιδιοκτησία.
Με διαταγή του Στάλιν το Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης σε συνεργασία με την διοίκηση της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, διέταξε να κατασχεθούν πρώτα όλα τα σιτηρά προϊόντα από τους αγρούς και τις αποθήκες.Στη συνέχεια όλα τα μη σιτηρά προϊόντα, όπως και τα ζώα και απαγορεύτηκε η μετακίνηση του αγροτικού πληθυσμού στις πόλεις, καθώς και εκτός της Ουκρανίας.
Σχετικά με το θέμα του λιμού θα μεταφέρω τον σχολιασμό του Ριζοσπάστη στο φύλλο της 6ης Δεκεμβρίου 2013.
Τι ήταν όμως η κολεκτιβοποίηση, στην οποία αντιτάχθηκαν οι κουλάκοι, (καπιταλιστές αγρότες), με τα όπλα και με σαμποτάζ καταστροφής της σοδειάς; Ήταν η δημιουργία μεγάλων συνεταιρισμών στην αγροτική οικονομία, κόντρα στη μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία η οποία δεν είχε εξαλειφθεί. Οι καπιταλιστές ιδιοκτήτες στην αγροτική παραγωγή, σαμποτάριζαν την ανάπτυξη της σοσιαλιστικής οικονομίας συνολικά, της συνεταιριστικής αγροτικής οικονομίας και ειδικά της βιομηχανίας, φροντίζοντας με διάφορους τρόπους να μην προμηθεύονται τα βιομηχανικά κέντρα αγροτικά προϊόντα. Στόχος τους η οργάνωση της αντεπανάστασης και η ανατροπή της σοβιετικής εξουσίας.Πράγματι, την περίοδο 1932-1933 υπήρξε πείνα στην Ουκρανία, αλλά δεν προκλήθηκε από κάποιο φρικιαστικό σχέδιο εξόντωσης των Ουκρανών από τους μπολσεβίκους.
Σύμφωνα με τον Βρετανό ιστορικό Ορλάντο Φίγκις, ο οργανωμένος και συστηματικός λιμός ξεκίνησε την άνοιξη του 1932 για να κορυφωθεί μέσα στο 1933, καλύπτοντας μια τεράστια αγροτική περιοχή όπου ζούσαν περί τα 70 εκατομμύρια άνθρωποι, στη χειρότερη μοίρα βρέθηκαν η Ουκρανία και το Καζακστάν. Ο ίδιος ιστορικός δίνει τη δική του γνώμη για το αν ο λιμός υπήρξε εσκεμμένη ενέργεια γράφει ότι «αυτό δεν είναι απόλυτα ακριβές», οπωσδήποτε, τονίζει, βασικός ένοχος ήταν το καθεστώς, ωστόσο ο λιμός δεν ήταν οργανωμένη γενοκτονία. Στην Ουκρανία έχει καθιερωθεί η 25η Νοεμβρίου ως ημέρα μνήμης για τα θύματα του λιμού.
Από τον πρώτο πρόεδρο Λεονίντ Κραβτσούκ τον Δεκέμβριο του 1991 ώς το τέλος της θητείας του Βίκτωρα Γιαννουκόβιτς τον Φεβρουάριο του 2014 η Ουκρανία παρά τις συνεχόμενες αψιμαχίες είχε μια ανταγωνιστική μεν, αλλά κάπως ανεκτή σχέση με την Μόσχα. Από το έτος 2014 που απομακρύνθηκε ο Γιαννουκόβιτς η κατάσταση αλλάζει άρδην. Η Ρωσία αντιλαμβάνεται ότι η Ουκρανία δεν θα είναι υπό τον έλεγχό της και αποφασίζει να δράσει, όπως μπορεί και καταλαβαίνει, για να αποτρέψει την πλήρη ανεξαρτησία της. Όλοι οι πρόεδροι της Ουκρανίας περιλαμβανομένου και του σημερινού ΒολοντίμιρΖελένσκι δεν κατάφεραν να φέρουν ειρήνη και ευημερία, αυτό που επιθυμούσε ο λαός και τα πράγματα έφθασαν στην σημερινή αθλιότητα να καταστρέφεταιολοκληρωτικά η χώρα. Θα σχολιάσω μερικά συμβάντα για περαιτέρω εξηγήσεις. Στις 16 Ιανουαρίου 2014 το ελεγχόμενο από τον πρόεδροΓιανουκόβιτςκοινοβούλιο ψήφισε μια σειρά μέτρων για την καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Μετά τις διαδηλώσεις στο τριήμερο 18 ως 20 Φεβρουαρίου 2014 όπου σκοτώθηκαν 98 άτομα, και μετά από συμφωνία με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης για πρόωρες εκλογές, ο λαός δεν έμεινε ήσυχος αλλά αξιώνει την παραίτηση του προέδρου. Την επομένη μέρα το ίδιο κοινοβούλιο που ψήφισε τα μέτρα καταστολής κήρυξε έκπτωτο τον πρόεδρο ο οποίος κατέφυγε στην Μόσχα. Ακολουθεί η κατάληψη της Κριμαίαςαπό τους Ρώσους, όπουγίνεται δημοψήφισμα με το ερώτημα της προσάρτησης στην Ρωσία. Η κατάκτηση εκ μέρους των Ρώσων είναι η αρχή πολέμου κατά της Ουκρανίας. Οι Ρώσοι διαισθάνονται ότι αν δεν δράσουν δυναμικά, η Ουκρανία σε λίγο διάστημα δεν θα ελέγχεται και θα χαθεί οριστικά για τα ρωσικά συμφέροντα. Αυτό ήταν και είναι το σκεπτικό τους, κι όμως αυτή η σκέψη είναι λάθος, η Ουκρανία δεν θα είναι πλέον ρωσική επαρχία, έστω κι αν καταληφθεί στρατιωτικά.
Αυτό δείχνουν όλες οι προσπάθειες για συμβιβασμό όπου εκείνη της 17ης Απριλίου 2014 στην Γενεύη και οι συμφωνίες του Μινσκ της Λευκορωσίας, οι μάχες στην Μαριούπολη, οι εκλογές με διεθνείς παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και η μη λειτουργία των περισσοτέρων εκλογικών τμημάτων στις ανατολικές περιοχές. Ο πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο ενέργησε λανθασμένα στέλνοντας στρατό στα ανατολικά εναντίον των ρωσόφωνων αυτονομιστών, πόλεμος γίνεται όταν υπάρχουν ελπίδες νίκης και τώρα δεν υπάρχουν.Ασφαλώς πλήττονται τα συμφέροντα της Ρωσίας με την συμφωνία σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ουκρανίας της 16ης Σεπτεμβρίου 2014, η Μόσχα όμως δεν είναι δυνατόν να ζητά αλλαγές επεμβαίνοντας σε αποφάσεις κυρίαρχου κράτους.
Μέρος πέμπτο, ο σημερινός πόλεμος η πορεία της Ουκρανία σήμερα
Η επιλογή των Ουκρανών να επιλέξουν την ένταξη τους στο ΝΑΤΟ και να κατοχυρώνεται αυτή η επιλογή στο σύνταγμά τους με την αναθεώρηση της 21ης Φεβρουαρίου 2019, υπήρξε βασικό λάθος και πρόκληση για την Μόσχα, λάθος το διάταγμα του πρωθυπουργού για την ανακατάληψη της Κριμαίας, όπως και η έλευση Βρετανών και άλλων ξένων στρατιωτικών συμβούλων. Λάθος μεγάλο επίσης είναι η κίνηση του Προέδρου Ζαλένσκι να υπογράψει στις 24 Μαρτίου 2021 το υπ΄ αριθμ. 117/2021 διάταγμα κηρύσσοντας πόλεμο κατά της Ρωσίας με τις προτροπές των δυτικών. Οι δηλώσεις του ότι:
Το ΝΑΤΟ είναι ο μόνος τρόπος για να τερματισθεί ο πόλεμος του Ντονμπάς. Μια τέτοια παρουσία (σ. του ΝΑΤΟ) θα πρέπει να αποτελέσει ισχυρό αποτρεπτικό παράγοντα για τη Ρωσία, η οποία εξακολουθεί να στρατιωτικοποιεί την περιοχή σε μεγάλη κλίμακα και παρακωλύει την εμπορική ναυσιπλοΐα.
Δείχνουν ανωριμότητα και μη αντίληψη των προθέσεων και των δυνατοτήτων του αντιπάλου.Οι προθέσεις της Μόσχας παρουσιάζονται μετά το τέλος των συνομιλιών των υπουργών εξωτερικών Μπλίνκεν και Λαβρώφ την 21η Ιανουαρίου 2022. Ο Λαβρώφ ξεκαθαρίζει ότι δεν αποδέχεται την συμμετοχή πρώην κομουνιστικών κρατώνστο ΝΑΤΟ και αξιώνει την απομάκρυνση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ από τα εδάφη της Βουλγαρίας και Ρουμανίας για να μην εισβάλει στην Ουκρανία. Τελικός στόχος η ανάκτηση του ζωτικού χώρου που είχε επί Σοβιετικής Ένωσης, αλλά οι καιροί έχουν αλλάξει. Ζητά επαναφορά σε καταστάσεις που δεν υπάρχουν πια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει δίκαιο στα ρωσικά αιτήματα. Μεταφέρω εδώ τις πράγματι σοφές υποδείξεις του πρέσβη επί τιμή κ. Λεων. Χρυσανθακόπουλου.
Ας ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο να δούμε τι ακριβώς έγινε το 1990: Στις 31 Ιανουαρίου 1990, ο Γερμανός υπουργός εξωτερικών Χανς ΝτήτριχΓκένσερ έκανε την ιστορική ομιλία του το Tutzingτης Βαυαρίας στην οποία, μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής.. «ό,τι κι αν συμβεί με το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, η επέκταση του εδάφους του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, δηλαδή πιο κοντά στα σύνορα της Σοβιετικής Ένωσης, δεν θα πραγματοποιηθεί.
Ιωάννη Παπαφλωράτου, Συνοπτική Ιστορία των Σχέσεων Ρωσίας Ουκρανίας, σελίδα 70
Τα ίδια λέχθηκαν στην κοινή συνέντευξη τύπου στις 2 Φεβρουαρίου 1990 μετά τη συνάντηση του Αμερικανού υπουργού εξωτερικών Τζέημς Μπέηκερ και του Γκένσερ ο οποίος δήλωσε:
Θα πρέπει να προσθέσω ότι είμαστε σε πλήρη συμφωνία ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση επέκτασης του νατοϊκού χώρου άμυνας και ασφάλειας προς ανατολάς. Αυτό αφορά όχι μόνο τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, την οποία δεν έχουμε την πρόθεση να εντάξουμε, αλλά όλα τα άλλα κράτη της ανατολικής Ευρώπης.
Στο ίδιο σελίδα 71
Σχολιάζοντας ο πρέσβης Χρυσανθακόπουλος γράφει:
Αποτελεί ντροπή για τη Δύση που δεν τήρησε ποτέ τις υποσχέσεις της. Αυτό που ζητάει τώρα η Μόσχα από τη Δύση δεν είναι τίποτα άλλο παρά η τήρηση των υποσχέσεων του 1990. Η Ρωσία δέχεται τα κράτη που ανήκαν στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας να παραμείνουν στο ΝΑΤΟ, απαιτεί όμως από τη Βορειοαντλαντική Συμμαχίανα σταματήσει την επέκταση του προς ανατολάς, πράγμα που είναι λογικό γιατί έτσι θα αποφευχθεί η περικύκλωση της από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε εξάλλου πως αντέδρασαν οι ΗΠΑ όταν η Σοβιετική Ένωση εγκατέστησε τους πυραύλους της στην Κούβα.
Στο ίδιο, σελίδες 71,72
Τελειώνω τον σχολιασμό μου με κάποιες σκέψεις και ερωτηματικά τα οποία έχουν ιδιαίτερη αξία.Γνωρίζουμε όλοι ότι όταν ένας λαός δεν ξεχνά τη γλώσσα του σημαίνει ότι δεν έχει εξαφανισθεί, αντίθετα όταν εγκαταλείπεται η γλώσσα σημαίνει ότι έχει γίνει φυλετική αλλοίωση. Τρανό παράδειγμα η Ιταλία όπου με την κάθοδο των Λογοβάρδων εγκαταλείφθηκε η τότε ομιλούμενη λατινική και μια νέα γλώσσα λατινογενής δημιουργήθηκε, η ιταλική.Επανερχόμενος στα της Ουκρανίας ο λαός διατήρησε τη γλώσσα του και για τούτο οι Ρώσοι τους αντιμετώπιζαν ως διαφορετικούς απ΄ αυτούς, από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου.
Στα πρόσφατα γεγονότα οι Ουκρανοί απέδειξαν ότι δεν είχαν εκείνους τους ηγέτες που θα μπορούσαν με την ελαστικότητα και την προσαρμοστικότητα που επέβαλαν οι περιστάσεις να ισορροπήσουν μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης. Η θέση τους είναι τέτοια που δεν είναι δυνατόν να ζήσουν έχοντας εχθρικές σχέσεις με την Ρωσία. Στο αίσθημα της ανασφάλειας που διακατέχει τους Ρώσους, όπως είναι περικυκλωμένοι από τα οπλικά συστήματα του ΝΑΤΟ, οι Ουκρανοί θα έπρεπε,για τώρα και για το μέλλον των σχέσεων των δύο χωρών, να εμπεδώσουν στους Ρώσους εμπιστοσύνη και θέλησή ότιθα ζήσουν ειρηνικά. Τώρα μετά από τόσο αίμα και καταστροφές, το μέλλον της χώρας τους, το όποιο μέλλον, είναι άδηλο.
Οι Ρώσοι μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αποτέλεσμα κακής πολιτικής πολλών χρόνων, βρέθηκαν σε αδυναμία να υπερασπισθούν τα όποια δίκαια που πράγματι είχαν. Σ΄ αυτό συνέβαλε και η παρουσία στην ηγεσία της Ρωσικής Ομοσπονδίας του Μπόρις Γέλτσιν ανθρώπου ακατάλληλου για τα κρίσιμα εκείνα χρόνια. Έγραψα και θα ξαναγράψω εδώ πάλι ότι από τον χωρισμό της Ρωσίας με την Ουκρανία η Ρωσία βγήκε αδικημένη. Ούτε υπήρξε πρόνοια για υπογραφή διεθνούς συμφωνίας, ανάλογης εκείνης του Μοντρέ που καθορίζει τα Στενά του Βοσπόρου, για τα στενά του Κέρτς, που θα έβαζε μια τάξη. Η Σεβαστούπολη αποτελούσε την μεγαλύτερη βάση του ρωσικού, του σοβιετικού και σήμερα παρά το γεγονός ότι ανήκει στην Ουκρανία πάλι του ρωσικού στόλου στην Μαύρη Θάλασσα.Η πλειοψηφία του πληθυσμού της είναι Ρώσοι, αλλά ο Πούτιν δεν έχει υπογράψει το τελικό κείμενο για το εθνικό καθεστώς της Σεβαστούπολης. Στην ίδια πόλη υπάρχει και ο πολεμικός στόλος του Ουκρανών και μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας έγινε μοίρασμα του πρώην σοβιετικού στόλου σε ουκρανικό και ρωσικό. Οι Ουκρανοί πρέπει να καταλάβουν ότι προκαλώντας την Ρωσία, πυροβολούν τα πόδια τους. Εδώ ας θυμηθούμε τα μεγάλα μίση του παρελθόντος μεταξύ των δύο λαών, που οδήγησαν τα πράγματα εκεί που βρίσκονται τώρα. Σημειώνω ότι η περιγραφόμενη πολιτική που θα έπρεπε να εφαρμοσθεί, δε θα ήταν εύκολη. Η ισορροπία θα βρισκόταν πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί και με μεγάλη δυσκολία. Τα αισθήματα όταν δεν ακολουθούν τον ρεαλισμό, μπορεί αρχικά να ακούγονται ευχάριστα, στο τέλος όμως έρχεται η συμφορά. Οι Ουκρανοί σφάζονται, οι Ευρωπαίοι όμως έχουν την ασφάλεια τους και δίνουν συμβουλές που πολλές απ΄αυτές δεν είναι οι αρμόζουσες για την περίσταση.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν εκείνο που δεν εννοεί, είναι που βρίσκεται η δύναμη της Δύσης σε σχέση με την δική του χώρα. Η Ρωσία είναι το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος του κόσμου και υπερδύναμη, όχι όμως σε όλα. Παράγει όπλα και πολλή ενέργεια, αλλά δεν έχει την βιομηχανική παραγωγή και το δημοκρατικό πολίτευμα που έχει η Δύση. Γράφω για δημοκρατικό πολίτευμα εννοώντας ότι δεν είναι μόνο εκλογές και κοινοβούλιο, είναι ένας συνολικός τρόπος του σκέπτεσθαι.Αυτός ο τρόπος αποκτήθηκε στην διάρκεια πολλών ετών και με πολλούς αγώνες και αίμα. Μια χώρα δεν κατακτάται μόνο στρατιωτικά, αλλά κυρίως πολιτιστικά και οικονομικά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Παπαφλωράτου Ιωάννη, Συνοπτική Ιστορία των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας
Αλεξάνδρου Γιώργου, Ο Κριμαϊκός Πόλεμος
Μαγκλίνη Ηλία, Εφιάλτης στην Ουκρανία του μεγάλου λιμού, Εφημερίδα Καθημερινή 7 Μαρτίου 2022
EURONEWS
Ουκρανία: 90 χρόνια από τον «Μεγάλο Λιμό»
Αμερικάνικη Εγκυκλοπαίδεια, Ουκρανία
Εφημερίδα Ριζοσπάστης, Ο λιμός στην Ουκρανία και η χολή του κ. Φαλληρέα, φύλλο 6 Δεκεμβρίου 2013
Έρευνα -καταγραφή - βιβλιογραφία- δοκίμιο -Αθανάσιος Κουφάλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου