Ακούγοντας, προ ημερών την ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος όλοι μας νιώσαμε εθνική υπερηφάνεια για το ιστορικό παρελθόν της χώρας μας, όλοι μας καμαρώσαμε ως Έλληνες και όλοι μας συνειδητοποιήσαμε τον πλούτο των αξιών, που γεννήθηκαν σε αυτή τη χώρα.
Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα όλα διαρκούν όσο ένα πυροτέχνημα. Την
επόμενη μέρα η επιτακτική επικαιρότητα δεν άφησε περιθώρια για
περισυλλογή. Η υπερηφάνεια εξαντλήθηκε στα ωραία λόγια, που ειπώθηκαν,
χωρίς να ακολουθήσει καμία διαδικασία εσωτερικής ανατροφοδότησης.
Ο πολιτισμός της Ελλάδας, η έννοια της Δημοκρατίας, μα και λέξεις,
όπως φουστανέλα, φιλότιμο, σπανακόπιτα, που δεν μεταφράζονται σε καμία
άλλη γλώσσα, και αν αυτό συμβεί, χάνουν το νόημα τους, εξυμνήθηκαν στην
εν λόγω ομιλία για να μπορέσουμε να αναλογιστούμε το μεγαλείο τόσο της
Ελλάδας, όσο και του Ελληνισμού. Του Ελληνισμού, που δεν περιορίζεται
στα ελληνικά σύνορα, μα εξαπλώνεται σε κάθε γωνιά του κόσμου. Εκεί, που η
εθνική ανάταση κορυφώνεται και ο παλμός της Ελλάδας, τελικά, χτυπάει
πιο δυνατά. Οι Έλληνες του εξωτερικού είναι μια νοητή προέκταση της
Ελλάδας πέρα από τα γεωγραφικά σύνορά της. Κατόρθωσαν να επιβιώσουν σε
ένα αφιλόξενο πολλές φορές περιβάλλον, να αναπτύξουν σημαντικές
δραστηριότητες και να καταφέρουν να διατηρήσουν ατόφια την ελληνική τους
ταυτότητα. Οι εθνικές μας επέτειοι, οι παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα
της Ελλάδας όταν καταφέρνουν να επιβιώσουν στο εξωτερικό, αποκτούν άλλο
νόημα, κρατώντας επί της ουσίας ισχυρούς τους δεσμούς με την Ελλάδα.
Δεδομένα με τα οποία κανείς δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά, ώστε να δώσει
λύσεις σε θέματα, που αφορούν τους Έλληνες του εξωτερικού και να
αξιοποιήσει το εκτός Ελλάδας ανθρώπινο δυναμικό για το καλό της χώρας.
Θα πρέπει, πρωτίστως, να σημειωθεί ότι οι Έλληνες, που ζουν στο
εξωτερικό, δεν ψηφίζουν ακόμα και σήμερα στις εθνικές εκλογές. Η άσκηση
του εκλογικού δικαιώματος από τον τόπο διαμονής του καθενός εξακολουθεί
να αποτελεί βασικό αίτημα της ομογένειας. Στο Σύνταγμα γίνεται
διαχωρισμός μεταξύ των Ελλήνων, που κατοικούν εντός και εκείνων, που
κατοικούν εκτός Ελλάδας. Οφείλουμε να αντιληφθούμε το ουσιαστικό
έλλειμμα δημοκρατίας, που δημιουργείται, αλλά και το τεράστιο όφελος,
που θα είχε η χώρα από τη συμμετοχή των αποδήμων στις εκλογές, κάτι
άλλωστε που συμβαίνει στις περισσότερες προηγμένες χώρες. Το όφελος της
Ελλάδας, μέσα από την εμβάθυνση των δεσμών της με την ομογένεια, θα
είναι τεράστιο και ο ουσιαστικότερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι
η παροχή του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Ας μην
παραβλέπουμε το γεγονός, ότι οι Έλληνες, που ζουν στο εξωτερικό, είναι
περίπου ισάριθμοι με όσους ζουν στο εσωτερικό της χώρας. Πρόταση, η
οποία αποτελεί επίσημη θέση της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου
Μητσοτάκη, η οποία εκφράστηκε με την κατάθεση πρότασης νόμου με θέμα
«Άσκηση εκλογικού δικαιώματος κατά τις βουλευτικές εκλογές, εκλογέων του
Αποδήμου Ελληνισμού και εκλογέων που βρίσκονται στην αλλοδαπή».
Πρόταση, που δυστυχώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με Πρωθυπουργό τον Αλέξη
Τσίπρα, απέρριψε.
Επίσης, στο νόμο 4023, που ψηφίστηκε την 24/10/2011 και αφορά τη
διενέργεια δημοψηφισμάτων στην Ελλάδα, στην παράγραφο 2 του άρθρου 4
ορίζεται, ότι στο δημοψήφισμα ψηφίζουν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες, που
είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και την ημέρα της διεξαγωγής
της ψηφοφορίας βρίσκονται εντός των ορίων της επικράτειας. Κατά
συνέπεια οι Έλληνες, που ζουν στο εξωτερικό δεν έχουν δικαίωμα ψήφου.
Ενδεικτικό του γεγονότος είναι, ότι στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015
αποκλείστηκαν από τη διαδικασία περίπου 2,5 εκατομμύρια Έλληνες.
Απαιτείται, επιπλέον, πρόβλεψη των αδικιών σε ζητήματα φορολόγησης
συντάξεων στην Ελλάδα ή στη χώρα μετανάστευσης. Χρόνια εργαζόμενοι στο
εξωτερικό, που έχουν επενδύσει τα χρήματά τους στην Ελλάδα, καλούνται να
πληρώσουν φόρους για τη σύνταξή τους, γεγονός που δημιουργεί θέμα
ισοτιμίας με τους Έλληνες, που κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα.
Ακόμα, επιτακτική είναι η αναγκαιότητα προστασίας της περιουσίας των
Ελλήνων, που εγκαταλείφθηκε στο εξωτερικό, καθώς δεν μπόρεσε να
πουληθεί, όταν εκείνοι επέστρεψαν στην Ελλάδα. Σε ορισμένες περιοχές
έχουν εθνικοποιηθεί περιουσίες των Ελλήνων. Πρέπει να γίνουν
συντονισμένα διαβήματα από την ελληνική πολιτεία, σε συνεργασία με την
Ευρωπαϊκή Ένωση προς τα ξένα κράτη για την επιστροφή των περιουσιών
αυτών.
Επιπλέον, είναι σημαντική η δημιουργία υποδομής για την ενημέρωση των
αποδήμων σε ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος. Η έκδοση πληροφοριακών
εντύπων για τη συνεχή ενημέρωση και πληροφόρηση. Η αναγκαιότητα
δημιουργίας ενός portal με υπεύθυνα καταρτισμένο και εκπαιδευμένο
προσωπικό με σκοπό την ενημέρωση της ομογένειας, τη μεταξύ τους
επικοινωνία και την προώθηση του ελληνικού πολιτισμού. Επίσης,
προτείνεται η καθιέρωση Παγκόσμιου Συνεδρίου Αποδήμων με τη συμμετοχή
εκπροσώπων Ομοσπονδιών και Ελληνικών Κοινοτήτων του εξωτερικού.
Αυτονόητη είναι και η επάνδρωση των προξενείων με ειδικευμένο
προσωπικό για την επαρκή ενημέρωση των ομογενών σε νομικά, φορολογικά,
ακόμη και κτηματολογικά θέματα. Έτσι, ενδεχομένως, να επιλυθεί και το
χρόνιο πρόβλημα των Ελλήνων ομογενών, που δεν είναι άλλο από την έκδοση
βίζας ή παροχή υπηκοότητας των συντρόφων τους. Απαιτείται, λοιπόν,
απλοποίηση των νόμιμων, πάντα, διαδικασιών.
Ακόμα, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η δημιουργία προγραμμάτων
φιλοξενίας παιδιών και νέων στην Ελλάδα για την εξάσκηση την ελληνικής
γλώσσας, την εκμάθηση της ιστορίας, του πολιτισμού και των εθίμων του
τόπου. Όμως, πρώτιστη αναγκαιότητα είναι η καταγραφή των αποδήμων
Ελλήνων, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα ως προς τον αριθμό, αλλά και ως
προς την κατανομή τους ανά χώρα.
Διατηρώντας προσωπικές σχέσεις με την ελληνική ομογένεια του Ντίσελντορφ
της Γερμανίας και κάνοντας εκεί συχνές επισκέψεις, είμαι σε θέση να
γνωρίζω πόσο βαθιά οι Έλληνες του εξωτερικού κρατούν στην ψυχή τους την
Ελλάδα, διατηρούν τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις, αλλά και
μεταλαμπαδεύουν στις επόμενες γενιές την ιστορία και τον πολιτισμό της
Ελλάδας μαζί με την αγάπη τους για εκείνη. Αξιέπαινη είναι η συμβολή της
ελληνικής τοπικής εκκλησίας, όπως του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα στο
Ντίσελντορφ, που αποτελεί πραγματική κοιτίδα του Ελληνισμού. Είναι
ιδιαίτερα σημαντικό, μα και συγκινητικό συνάμα, να παρελαύνουν στους
δρόμους του Ντίσελντορφ παιδιά Ελλήνων μεταναστών, που δεν έχουν έρθει
ποτέ στην Ελλάδα, κρατώντας με περηφάνια τη γαλανόλευκη.
Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι ο Κ.Π.Καβάφης συμπύκνωσε όλα τα
προαναφερθέντα σε ένα στίχο: «Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν
και φυλάγουν Θερμοπύλες».
* O Κωνσταντίνος Χαλιορής είναι οικονομολόγος - επιχειρηματίας και Πολιτευτής της Νέας Δημοκρατίας στο Νομό Φωκίδας.
